Πρόωρη εκσπερμάτιση (ΠΕ) είναι επί της ουσίας, η δυσκολία του άντρα να ελέγξει ή να διατηρήσει την εκσπερμάτιση του ώστε να έχει φυσιολογική σεξουαλική ζωή. Η ΠΕ ΕΠΈΡΧΕΤΑΙ ΜΕ ΕΛΆΧΙΣΤΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΉ ΔΙΈΓΕΡΣΗ είτε πριν είτε κατά την διάρκεια της διείσδυσης !
Είναι πολύ συχνό φαινόμενο αφού στον γενικό πληθυσμό 1/5 άντρες θα το αντιμετωπίσει και θα έχει σοβαρό πρόβλημα με την ποιότητα της σεξουαλικής επαφής-ζωής .Η ΠΕ αποτελεί την πιο συχνή ανδρολογική επίσκεψη .Είναι και παραμένει ένα ταμπού για τις ικανότητες και την προσωπικότητα των ανδρών .Ο πρώτος βασικός κανόνας-συμβουλή προς όλο το αντρικό φύλο είναι: Μην αισθάνεστε ένοχοι για το πρόβλημα , απλά μοιραστείτε το με εξειδικευμένους ιατρούς γιατί υπάρχει θεραπεία .Είναι δε μια πάθηση την οποία όταν την θεραπεύουμε τότε κάνουμε υγιείς δύο ανθρώπους και όχι μόνο έναν (αφού η νόσος αφορά το ζευγάρι ως σύνολο ).Η ΠΕ μπορεί να αναπτυχθεί ,εμφανιστεί ή να εγκατασταθεί σε έναν άντρα μετά από χρόνια φυσιολογικής στυτικής και σεξουαλικής λειτουργίας .Αυτή είναι και γνωστή ως επίκτητη ΠΕ και είναι πιθανό να σχετίζεται με κάποιο παθολογικό πρόβλημα όπως παθήσεις του θυροειδή ,του προστάτη , ή ακόμη και έναρξη –διακοπή άλλων φαρμάκων.
Μεγάλο κεφάλαιο της πάθησης είναι η ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΠΕ. Ο άντρας από τότε που θυμάται τον εαυτό του λειτουργεί με το ίδιο μοτίβο και είναι απογοητευμένος όπως συνήθως και η σύντροφος του .
Κύριος αιτιολογικός παράγοντας η έκλυση σεροτονίνης .Η εκσπερμάτιση ελέγχεται από τον εγκέφαλο .Η σεροτονίνη είναι νευροδιαβιβαστής που εκλύεται από το ανώτερο νευρικό σύστημα και ελέγχει την πρόκληση της εκσπερμάτισης .Ειδικότερα μπορεί να καθυστερήσει την εκσπερμάτιση .Σύμφωνα με παγκόσμιες μελέτες χαμηλή σεροτονίνη στο αίμα έχουν συσχέτιση με την ΠΕ. Η εκσπερμάτιση επηρεάζεται κατά κύριο λόγο από τον έλεγχο του κεντρικού νευρικού συστήματος και πρόσφατα στοιχεία καταδεικνύουν ότι αποτελεί περισσότερο νευροβιολογικό και κατά δεύτερο λόγο ψυχολογικό φαινόμενο.
Η διαδικασία εκσπερμάτισης ρυθμίζεται κεντρικά και περιλαμβάνει ένα μεγάλο φάσμα νευροδιαβιβαστών, όπως η σεροτονίνη (5-HT), η ντοπαμίνη, η ωκυτοκίνη και άλλους. Πλήθος δεδομένων συνηγορούν υπέρ του ότι η σεροτονίνη και συγκεκριμένα οι υποκατηγορίες υποδοχέων 5-HT ευθύνονται κατά κύριο λόγο για τη διαδικασία ελέγχου/καθυστέρησης της εκσπερμάτισης. Οι σύντροφοι των ανδρών που πάσχουν από πρόωρη εκσπερμάτιση επηρεάζονται εξίσου από την πάθηση.
Πάνω από το 60% των συντρόφων ανδρών με πρόωρη εκσπερμάτιση δήλωσαν ότι δεν ικανοποιούνται κατά την σεξουαλική πράξη
Το 60% των ανδρών με πρόωρη εκσπερμάτιση δήλωσαν ότι η σχέση τους ίσως να ήταν πιο ισχυρή αν μπορούσαν να ικανοποιήσουν σεξουαλικά τον/την σύντροφο τους
ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ:
Οι δύο συνηθέστερες τεχνικές συμπεριφοράς είναι η τεχνική «διακοπής-έναρξης» .Υπάρχουν διάφορες παραλλαγές των εν λόγω τεχνικών ωστόσο η κλινική εμπειρία έδειξε ότι μετά την αρχική επιτυχία της τάξεως του 50-60%, δεν καταφέρνουν να προσφέρουν μακροχρόνια βελτίωση. Αντί της τεχνικής «διακοπής-έναρξης», η οποία μπορεί να αποβεί ελάχιστα ικανοποιητική για τη σύντροφο, είναι προτιμότερο οι άνδρες να μάθουν να μετριάζουν και να μειώνουν το επίπεδο στύσης και διέγερσης εκτελώντας αργές, αισθησιακές κινήσεις ενώ ανασαίνουν βαθιά και αργά. Ο στόχος είναι να διατηρηθεί το επίπεδο διέγερσης κάτω από το όριο εκσπερμάτισης, διατηρώντας παράλληλα μια ικανοποιητική στύση. Οι τεχνικές ελέγχου της αναπνοής φαίνεται πως επιδρούν χαλαρωτικά και έχουν αποτελέσματα. Ωστόσο η κλινική εμπειρία και οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι η βελτίωση που επιτυγχάνεται με αυτές τις μεθόδους δεν διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ο αυνανισμός πριν τη σεξουαλική συνεύρεση είναι μια τεχνική που υιοθετούν πολλοί νέοι άνδρες. Μετά τον αυνανισμό το πέος απευαισθητοποιείται και έχει μεγαλύτερο χρόνο εκσπερμάτισης μετά την ανάκαμψη (δεύτερη στύση/επαφή σε μικρό χρονικό διάστημα). Βάσει μιας άλλης προσέγγισης, ο άνδρας μαθαίνει να αναγνωρίζει τα σημάδια έντονης διέγερσης και πώς να διατηρεί το επίπεδο σεξουαλικής διέγερσης κάτω από το επίπεδο έντασης το οποίο ενεργοποιεί το αντανακλαστικό εκσπερμάτισης. Αυτές οι τεχνικές αυτοβοήθειας, ενώ είναι βραχυπρόθεσμα αποτελεσματικές, στην ουσία μπορούν να επιδεινώσουν αντί να απαλείψουν την πρόωρη εκσπερμάτιση, επειδή αγνοούν ή μειώνουν εκούσια τις σεξουαλικές αισθήσεις που πρέπει να τεθούν σε έλεγχο για να βελτιωθεί η συμπτωματολογία της πάθησης. Επιπλέον, η κακή πρακτική αυνανισμού, λ.χ. αδιάκοπη ταχύτητα έως την κορύφωση, μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη μηχανισμών ελέγχου της εκσπερμάτισης.
Γενικά, δεν υπάρχει ποιοτικά υψηλή έρευνα που να υποστηρίζει την αποτελεσματικότητα των τεχνικών συμπεριφοράς.
Φαρμακολογική θεραπεία
Από την ώρα που γίνεται η διάγνωση της πρόωρης εκσπερμάτισης υπάρχουν διάφορα σκευάσματα που λαμβάνονται από το στόμα και δίνονται με ιατρική συνταγή και τα οποία χρησιμοποιούνται με επιτυχία.
Υπάρχουν κρέμες και σπρεϋ τοπικής εφαρμογής που περιέχουν αναισθητικά συστατικά όπως λιδοκαΐνη και πριλοκαΐνη για την απευαισθητοποίηση του πέους ώστε να καθυστερούν την εκσπερμάτιση και σε μελέτες μικρής κλίμακας έχουν παρουσιάσει μέτρια αποτελέσματα. Ωστόσο είναι δύσκολο να πετύχει κανείς τη δοσολογία των εν λόγω τοπικών, αναισθητικών σκευασμάτων με αποτέλεσμα να προκαλούν μούδιασμα του πέους, και αν υπάρξει υπέρβαση δοσολογίας οδηγούν σε απώλεια στύσης και/ή αδυναμία εκσπερμάτισης. Επίσης είναι πολύ πιθανό το αναισθητικό συστατικό να μεταφερθεί στον/στη σύντροφο προκαλώντας μειωμένη απόλαυση και αδυναμία κορύφωσης/οργασμού.
Κάποιες άλλες τεχνικές αυτοβοήθειας, όπως χρήση διπλού προφυλακτικού ή προφυλακτικού που περιέχει αναισθητική ουσία (προφυλακτικά επιβράδυνσης), τα οποία δημιουργούν ελαφριά αίσθηση μουδιάσματος, μπορεί να είναι εν μέρει αποτελεσματικά και για σύντομο χρονικό διάστημα, στην ουσία όμως ενδέχεται να επιδεινώσουν αντί να εξαλείψουν το πρόβλημα επειδή μειώνουν ή καταργούν τις σεξουαλικές αισθήσεις που πρέπει να τεθούν σε έλεγχο για να βελτιωθεί η πάθηση.
Φαρμακευτική αγωγή από του στόματος (δαποξετίνη) με πολύ καλά αποτελέσματα στη χώρα μας για τον πρώτο χρόνο κυκλοφορίας.
Μάριος Ξηρομερίτης-χειρουργός ουρολόγος ανδρολόγος
Διευθυντής Ασκληπιείου Θεσσαλίας